USA wycofują się z UNESCO

Prezydent Donald Trump ogłosił decyzję o ponownym wycofaniu Stanów Zjednoczonych z członkostwa w UNESCO – Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury. Informację tę jako pierwsze podały amerykańskie media, a potwierdziła ją rzeczniczka Departamentu Stanu USA, Tammy Bruce. Jak podkreśliła, dalsze zaangażowanie Waszyngtonu w prace UNESCO „nie leży w narodowym interesie Stanów Zjednoczonych”.

Decyzja ta oznacza, że USA opuszczą UNESCO z końcem 2026 roku. Do tego czasu będą stopniowo wygaszać swoje zobowiązania wobec organizacji. Zdaniem administracji Trumpa, UNESCO promuje działania niezgodne z polityką „America First”, w tym wspieranie tzw. „woke ideologii” oraz „agenda sprzeczna z wartościami amerykańskimi”.

Do trzech razy sztuka?

To już trzecie wycofanie się USA z tej instytucji:

• Po raz pierwszy miało to miejsce w 1984 roku za prezydentury Ronalda Reagana – wówczas zarzucano organizacji stronniczość i niegospodarność.
• Drugie wyjście nastąpiło w 2017 roku, również za kadencji Trumpa, z powodu „antyizraelskiego nastawienia” UNESCO.
• W 2023 roku prezydent Joe Biden przywrócił USA do organizacji i uregulował zaległe składki w wysokości ponad 600 milionów dolarów.

Decyzja z 2025 roku wzbudziła kontrowersje w środowiskach naukowych i kulturalnych. UNESCO odpowiada za ochronę światowego dziedzictwa kultury i natury, promuje edukację i wolność słowa, a także wspiera rozwój nauki i równości. Stany Zjednoczone były dotychczas jednym z głównych darczyńców, pokrywając blisko 8% budżetu organizacji.

Nie wiadomo jeszcze, czy USA definitywnie zakończą swoją współpracę z UNESCO, czy też – jak w przeszłości – powrócą po kolejnej zmianie administracji.